Belediye Kanunu Özet Ders Notu

  • – Belediye kurulması için nüfusun 5000 ve üzeri olması gerekmektedir.
  • İl ve ilçelerde belediye kurulması zorunludur.
  • Belediye organları belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye başkanı
  • İçme ve kullanma suyu havzaları ile sit ve diğer koruma alanlarında ve meskun sahası kurulu bir belediyenin sınırlarına 5000 metreden daha yakın olan yerleşim yerlerinde belediye kurulamaz.
  • Köyün yada köylerin birleşerek belediye kurmaları için merkez kabul edilecek yerleşim yerinin meskun sahasına en az 5000 m mesafe olması gerekir.
  • Yeni belediye içişleri bakanlığının önerisi üzerine müşterek kararname ile kurulur.
  • Yeni kurulan belediyelerin görevini ifa edeceği sınırların belirlenmesi kuruluşunu izleyen 6 ay içerisinde sonuçlandırılır.
  • Belediye sınırları belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine valinin onayı ile kesinleşir.
  • Kesinleşen sınırlar zorunlu nedenler haricinde 5 yıl süre ile değiştirilmez.
  • Sınır uyuşmazlıklarını vali 30 gün içerisinde sonuca kavuşturur.
  • Belde, köy veya bunların bazı kısımlarının bir başka belediyeye katılabilmesi için bu yerlerin meskun sahalarının dahil olunacak beldenin meskun sahasına uzaklığı 5000 m den fazla olamaz.
  • Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde ayrılma yoluyla yeni bir belde kurulması için belde nüfusunun 100.000 den aşağı düşmemesi ve yeni kurulacak beldenin nüfusunun 20.000 az olmaması şarttır.
  • Mahalle kurulabilmesi için nüfusum 500 ve üzeri olması gerekir. Mahalleler ile ilgili işlemler belediye meclisinin önerisi, kaymakamlığı görüşü, valiliğin onayı ile olur.
  • Bir beldenin adı meclis üye tam sayının en az dörtte üç çoğunluğunun kararı ve valinin görüşü üzerine İçişlerinin Bakanlığının onayı ile değiştirilir.
  • 50.000 ve üzeri nüfusa sahip belediyelere 5000 m den daha yakın bir duruma gelen belediye ve köylerin tüzel kişiliği genel imar düzeni veya temel altyapı hizmetlerinin gerekli kılması durumunda Danıştay’ın görüşü alınarak iç işleri bakanlığının teklifi üzerine müşterek kararname ile belediyeye katılır.
  • Nüfusu 2000 in altına düşen belediyeler müşterek kararname ile köye dönüşür.
  • Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100.000 üzerindeki belediyeler kadın ve çocuklar için konukevleri açmak zorundadır.
  • Büyükşehir belediyeleri belediye ve mücavir alan sınırları içerisinde il belediyeleri ile nüfusu 10.000 geçen geçen belediyeler meclis kararıyla turizm, sağlık, sanayi ve ticaret yatırımlarının ve eğitim kurumlarının alt yapılarını 10 yıla kadar geri ödemeli yada ücretsiz olarak yapabilirler.
  • Belediye 49 yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebilir, toplu taşıma hizmetlerini imtiyaz veya tekel oluşturmayacak şekilde
  • Başkanlık divanına belediye başkanı başkanlık eder.
  • Başkanlık divanı seçim sonuçlarının açıklanmasından itibaren 5 gün içinde kendiliğinden toplanır. Meclis toplantıda üyeler arasından gizli oyla meclis 1. Ve 2. Başkan vekilini en az iki katip üyeyi ilk 2 yıl görev yapmak üzere seçer.
  • Meclis toplantısı, her ayın ilk haftası belirlenen günde toplanır. Bütçe toplantıları en çok 20 gün, diğer toplantıların süresi en çok 5 gündür.
  • Belediye başkanı acil durumlarda lüzum görmesi halinde belediye meclisini bir yılda 3 defadan fazla olmamak ve her toplantı bir birleşimi geçmemek üzere toplantıya çağırır. Gündem 3 gün önceden meclis üyelerine bildirilir.
  • Belediye meclisi üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla karar alır.
  • Belediye başkanı hukuka aykırı gördüğü meclis kararını 5 gün içinde yeniden görüşülmek üzere meclise iade edebilir. Meclis yeniden onaylarsa karar kesinleşir. Ancak başkan bu kararı bozmak için 10 gün içinde idari yargıya başvurabilir.
  • Kesinleşen karar 7 gün içinde bölgenin en büyük mülki amirine gönderilir.
  • İhtisas Komisyonları meclis üyelerinden en az 3 en fazla 5 olacak şekillde kurulur. En fazla 1 yıl için kurulabilir.
  • İl ve ilçe belediyeleri ile 10.000 üzerinden belediyelerde plan ve bütçe ile imar komisyonlarının kurulması zorunludur.Meclis toplantısını müteakip imar komisyonu en fazla on iş günü, diğer komisyonlar ise beş iş günü içinde kendilerine havale edilen işleri sonuçlandırır.
  • İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000’in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisi, her ocak ayı toplantısında belediyenin bir önceki yıl gelir ve giderleri ile bunlara ilişkin hesap kayıt ve işlemlerinin denetimi için kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye sayısı üçten az beşten çok olmamak üzere bir denetim komisyonu oluşturur. Komisyon, çalışmasını kırk beş işgünü içinde tamamlar ve buna ilişkin raporunu mart ayının sonuna kadar meclis başkanlığına sunar.
  • Meclis üyelerinin en az üçte biri, meclis başkanlığına istekte bulunarak, belediyenin işleriyle ilgili bir konuda genel görüşme açılmasını isteyebilir.
  • Belediye başkanınca meclise sunulan bir önceki yıla ait faaliyet raporundaki açıklamalar, meclis üye tam sayısının dörtte üç çoğunluğuyla yeterli görülmezse, yetersizlik kararıyla görüşmeleri kapsayan tutanak, meclis başkan vekili tarafından mahallin mülki idare amirine gönderilir. Vali, dosyayı gerekçeli görüşüyle birlikte Danıştay’a gönderir. Yetersizlik kararı, Danıştay tarafından uygun görüldüğü takdirde belediye başkanı, başkanlıktan düşer.
  • Belediye başkanı görevi süresince ve görevinin sona ermesinden itibaren iki yıl süreyle, meclis üyeleri ise görevleri süresince ve görevlerinin sona ermesinden itibaren bir yıl süreyle, belediye ve bağlı kuruluşlarına karşı doğrudan doğruya veya dolaylı olarak taahhüde giremez, komisyonculuk ve temsilcilik yapamaz.
  • Belediye meclisini fesih etme yetkisine yetkili Danıştay
  • Belediye Encümeni; İl belediyelerinde ve nüfusu 100.000’in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisininher yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, mali hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kişiden, Diğer belediyelerde ise belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, mali hizmetler birim amiri ve belediye başkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beş kişiden oluşur.
  • Belediye encümeni, haftada birden az olmamak üzere önceden belirlenen gün ve saatte toplanır.Encümen üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar verir.
  • Belediye başkanı, mahalli idareler genel seçimlerinden itibaren altı ay içinde; kalkınma planı ve programı ile varsa bölge planına uygun olarak stratejik plan ve ilgili olduğu yıl başından önce de yıllık performans programı hazırlayıp belediye meclisine sunar. Nüfusu 50.000’in altında olan belediyelerde stratejik plan yapılması zorunlu değildir.
  • Belediye başkanlığının herhangi bir nedenle boşalması ve yeni belediye başkanı veya başkan vekili seçiminin yapılamaması durumunda, seçim yapılıncaya kadar belediye başkanlığına büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından görevlendirme yapılır.
  • Norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde norm kadro sayısına bağlı kalınmaksızın; belediye başkanı, zorunlu gördüğü takdirde, nüfusu; 50.000’e kadar olan belediyelerde bir, nüfusu 50.001-200.000 arasında olan belediyelerde iki, nüfusu 200.001-500.000 arasında olan belediyelerde üç, nüfusu 500.000 ve fazla olan belediyelerde dört belediye meclis üyesini belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirebilir.
  • Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı olarak ilan edilecek alanın üzerinde yapı olan veya olmayan imarlı veya imarsız alanlar olması, yapı yükseklik ve yoğunluğunun belirlenmesi, alanın büyüklüğünün en az 5 en çok 500 hektar arasında olması, etaplar halinde yapılabilmesi hususlarının takdiri münhasıran belediye meclisinin yetkisindedir. Toplamı 5 hektardan az olmamak kaydı ile proje alanı ile ilişkili birden fazla yer tek bir dönüşüm alanı olarak belirlenebilir.
  • Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yapılacak altyapı ve rekreasyon harcamaları, proje ortak gideri sayılır. Belediyelere ait inşaatların proje ortak giderleri belediyeler tarafından karşılanır. Kendilerine ayrı ada veya parsel tahsis edilen gayrimenkul sahipleri ile kamulaştırma dışı kalan gayrimenkul sahipleri, sahip oldukları inşaatın toplam metrekaresi oranında proje ortak giderlerine katılmak zorundadır.
  • Arsa tahsisinde, tahsis bedeli kıymet takdir komisyonu tarafından belirlenecek değerden aşağı olamaz. Peşinat olarak alınacak tutar arsa bedelinin %20’sinden az olamaz. Peşinat alındıktan sonra kalan borcun aylık taksitler halinde ödenmesi esas olmakla birlikte değişik ödeme planları da uygulanabilir. Ancak toplam ödeme süresi 10 yıldan fazla olamaz. Tapu devri peşinat alındıktan sonra yapılır. Arsa bedelinin peşin ödenmesi halinde %25’e kadar indirim yapılabilir.
  • Konut yapılmak amacı ile tahsis edilen arsalar bu amaç dışında kullanılamaz ve üzerine konut yapılıp 5 yıl kullanılmadan başkalarına satılamaz ve devredilemez. İnşaata başlama süresi üç yıl, inşaatı tamamlama süresi üç yıl olmak üzere, verilecek süre toplam altı yılı geçemez. Ancak, toplam altı yılı geçmemek kaydıyla konut yapımına başlama ve bitirme süreleri belediye encümen kararı ile uzatılabilir. Verilen süre içinde konut yapımına başlanılmaması veya süresinde konutun bitirilememesi halinde tahsis iptal edilerek arsa geri alınır. Peşinat olarak alınacak tutar, konut bedelinin %10’undan az olmamak üzere, konut büyüklüklerine göre belirlenebilir. Ancak toplam ödeme süresi 20 yılı geçemez.
  • Taksitle arsa, konut ve işyeri tahsis edilmesi veya satılması halinde, tapu üzerine ipotek konulur ve borcun tamamı ödenmeden ipotek kaldırılmaz.
  • Tahsis ve satışın iptali durumunda, o güne kadar tahsil edilen arsa bedeli ile başlanıp da bitirilmeyen konut ve işyerlerinin kıymet takdir komisyonunca belirlenen değeri üç yıl içinde ilgililere ödenir. Ancak bu şekilde geri ödemelerde faiz, zam ve benzeri ilave yapılmaz.
  • Vergi, resim ve harçlar: Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarında yıkılarak yeniden yapılacak münferit yapılarda ilgili vergi, resim ve harçların dörtte biri alınır.