• Kamulaştırmanın kapsamı: Kamu yararı.
• Kamulaştırılan taşınmazın bedeli nakden bazı şartlarda ise eşit taksitler halinde ödenir.
• Taksitli ödenecek durumlar; Büyük enerji projeleri, sulama projeleri, iskan, yeni ormanlar, kıyıların korunmasıdır.
• Taksitler toplam bedelin 1/6 dan az olamaz ve 5 yıl içinde ödenir.

Kamu Yararı Kararı Verebilecek Kuruluşlar

• Köyde-Köy İhtiyar Kurulu
• Devlette- İl İdare Kurulu
• Belediyede-Belediye Encümeni
• İl Özel İdaresi-İl daimi Encümeni
• YÖK
• Üniversite
• TRT vb. Yönetim Kurulları
• Aynı ilçe sınırlarında birden çok köyü ilgilendiren konularda ilçe idare kurulu
• Aynı il sınırları içerisinde il idare kurulu
• Birden çok ili aynı anda ilgilendiriyorsa bakanlar kurulu kamulaştırma kararı verebilir.

Kamu Yararı Onay Merci:

• Köy, Belediye ve İlçede -Kaymakam İlde- Vali
• Üniversitede — Rektör / YÖK-Kurul Başkanı
• Kamu kurumları — İlgili Bakanlık Gerçek ve tüzel kişi- Vali
• İlçe İdare kurulları, il daimi encümenleri ve il idare kurulları — Vali
• Bakanlıklar ve bakanlar kurulunca onaylanan kararların ayrıca onaylanması gerekmez.
• Kamulaştırma yapılmadan önce yapılacak işlemler: Detaylı ölçekli plan yapılır, zilyetleri araştırılır, Vergi Dairesi taşınmazın değerini verir(1 ay içerisinde), kamulaştırma kararı tapuya tescil(şerh olarak) edilir. Şerh konulduktan sonra 6 ay içinde kamulaştırma bedeli tapuya bildirilir. Bildirim yapılmazsa şerh kaldırılır.
• Satın alma usulü: Kamulaştırma yapacak kurum kendi içerisinde 3 kişiden oluşan her yıl ocak ayının ilk haftası toplanmak üzere kıymet takdir komisyonu kurar. Komisyonun takdir ettiği bedel üzerinden pazarlık etmesi için bir veya birden fazla 3 kişiden oluşan uzlaşma komisyonu kurulabilir.
• İdarece kamulaştırma isteği resmi bir yazı ile malike bildirilir. Malik 15 gün içinde görüşme için kuruma başvuru yapmak zorundadır. Uzlaşma sonucunda taraflar arasında tutanak düzenlenir. Tutanak tanzim tarihinden itibaren 45 gün içinde bildirilir. Tapuya terkin veya tescilden sonra ödeme yapılır.
• Uzlaşma yoluyla yapılan anlaşmalarda itiraz hakkı bulunmamaktadır.
• Tapulama veya kadastrosu yapılmamış yerlerde mahallin mülki amiri 2 asıl 2 yedek olmak üzere 4 bilirkişiyi 8 gün içinde seçer. Tespit sırasında muhtar veya vekili, 2 bilirkişi ve ihtiyar kurulundan 2 kişi bulunur.
• Kamulaştırmada sorun asliye hukuk mahkemesine taşınır.
• Taraflar mahkemede anlaşamaması durumunda hakim 10 gün içinde keşif için 30 gün sonrasına duruşma için gün verir.
• Bilirkişiler taşınmaz malın değerinin 15 gün içinde mahkemeye verir.
• 30 gün sonunda mahkemede uzlaşma yeniden sağlanamazsa 15 gün için sonuçlandırmak üzere yeni bir bilirkişi kurulu tayin eder.
• Kararlaştırılan bedelin kurum tarafından 15 gün içinde yatırılması ve idareye bildirilmesi gerekir. 1 defaya mahsus uzatılabilir.

DAVA HAKKI:-Kamulaştırmaya konu taşınmaz malın maliki tarafından mahkemece yapılan tebligat gününden 30 gün içinde kamulaştırma işlemine karşı idari yargıda iptal davası, maddi hatalara karşı adli yargıda düzeltim davası açabilir.

• Taşınmazın kamulaştırması yapıldıktan sonra kamulaştırılan malın boşaltılmasını idarece icra memurundan talep edilir. İcra memuru taşınmaz malı 15 gün içerisinde boşaltılması için tebliğ eder. Boşaltılmazsa icraca boşaltır.
• Ekili arazinin boşaltılması hasat sonuna bırakılır. Hasat sonu beklenemeyecek hallerde ürünün bedeli verilir.
• Kamulaştırmadan Vazgeçme: İdare kamulaştırmadan vazgeçer ise mal sahibi parayı aldıkları günden itibaren 3 ay içerisinde bedeli faiziyle geri öder ve taşınmazı alabilir.
• Ayrıca bu hükümler kamulaştırmanın kesinleşmesi tarihinden itibaren 5 yıl geçmiş olması halinde uygulanmaz.
• Hakkın doğmasından itibaren 1 yıl içinde kullanılmayan geri alım hakkı düşer.
• Baraj, sulama şebekesi, ve boru hatları , karayolu, demir yolu gibi büyük projelerde kamu yararı kararı, kamulaştırılacak taşınmazların bulunduğu mahalle ve köy muhtarlığında 15 gün boyunca askıda kalır. Taşınmazlardaki bu sınırlama ilan tarihinin bitiminden itibaren 5 yılı geçemez.
• Trampa yolu ile yapılan kamulaştırmalarda taşınmazın bedeli yerine kamu hizmetine tahsis edilmemiş olan taşınmaz mallarından bedeli kısmen veya tamamen karşılayacak miktarda verilebilir. Taşınmaz mal bedelleri arasındaki fark taraflarca nakit olarak karşılanır. İdarenin vereceği taşınmaz malın değeri, kamulaştırma bedelinin yüzde yirmisini aşamaz.
• Acele kamulaştırma sebepleri; milli müdafaa mükellefiyeti kanunun uygulanmasında, yurt savunmasında , olağanüstü durumlarda uygulanır. Kamulaştırmadan önce sadece kıymet takdiri yapılır. Diğer işlemler sonradan 7 gün içinde yapılır.
• İki farklı idare kendi aralarında kamulaştırma yapamaz. İhtiyacı olan idare bedeli karşılığında alır. Satıcı idare 60 gün içerisinde yanıt vermezse yada satmazsa Danıştay 60 gün içerisinde karara bağlar.
• Kamulaştırmada görevli bilirkişi kurulu 3 kişiden oluşur.