İçsel Büyüme Modelleri

Temel Varsayımlar

• Büyümenin temel kaynağı teknolojik gelişme bilgi ve beşeri sermayedir.
• Üretimde azalan verimler yasası geçerli değildir.
• Dışsallıklar söz konusudur. Bilgi birikimi topluma fayda yaratır.
• Eksik rekabet koşulları geçerlidir.

1. AK Modeli (S. Rebelo)

• Dışsal teknolojik gelişmenin olmadığı durumda bile uzun dönemde kişi başına büyümenin sağlanabileceği savunulur.
• Ölçeğe göre sabit getiri koşulları geçerlidir.
• Y = AK şeklindeki üretim fonksiyonu ile ifade edilmektedir. Fonksiyonda A parametresi teknoloji düzeyini gösteren sabiti ifade ederken K parametresi sermaye stokunu ifade etmektedir.
• AK modeli sermaye stoku artarken sermayenin getirisinin azalmayacağı üzerine kurulmuştur.
• Azalan verimlerin geçerli olmadığı modelde yatırımlar arttırılarak büyüme hızlandırılabilir.

2. Beşeri Sermaye Modeli (R. Lucas)

• Büyümenin kaynağı beşeri sermayedir.
• Beşeri sermaye uzun dönem sürdürülebilir büyümeyi sağlayan tek faktördür.
• Modele göre beşeri sermaye eğitim ve Öğrenme yoluyla sağlanabilir.
• Hükümetler izleyecekleri politikalarla beşeri sermayeyi ve büyümeyi hızlandırabilirler.

3. ARGE Modeli (P. Romer)

• Modelde tekelci rekabet piyasaları esas alınmıştır.
• Firmalar fiyatlarını belirlerken AR GE harcamalarını maliyetlerine eklerler.
• Yeniliklerden doğan monopol karları firmaların yenilik arayışının devamlılığını sağlar.
• Modelde imalat sektörü ve AR GE sektörü olmak üzere iki sektör vardır.
• İmalat sektöründe tüketim ve yatırım malları üretilirken AR GE sektöründe yeni fikir ve teknikler üretilir.
• AR GE sektörünün yenilikler doğurması ekonomide büyümenin temel gücünü oluşturur.

4. Kamu Politikası Modeli (R. Barro)

• Modele göre vergilerle finanse edilen kamu harcamaları belirli bir verimlilik düzeyine kadar ekonomik büyümeyi arttırır.
• Kamu tarafından yapılan altyapı yatırımları özel sektörün verimliliğini arttırır.
• AR GE sektörünün kamu tarafından desteklenmesi ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkileyecektir.

5. Yaparak Öğrenme Modeli (Arrow)

• Arrow bazı sektörlerde zamanla maliyetin düştüğünü, kalitenin arttığını ve üretimin hız/andığım fark etmiş ve buna yaparak öğrenme demiştir.
• Firmalar üretim yaptıkça işini iyi öğrenmekte ürünlerini geliştirmekte ve yeni ürünler ortaya çıkarmaktadır.
• Bir firmanın yatırım yapması sadece sermaye stokunu arttırmasına değil aynı zamanda firmanın bilgi stokunu arttırmasına yol açar.
• Firmaların fiziksel çıktılarının artmasının yanında yeni fikirlerde üretilmektedir.
• Firmaların yaparak öğrenme çabaları büyümeyi arttıracaktır.