Asıl icra organları, yanlızca icra işleri ve bu işlerle ilgili denetim ve uyuşmazlıkların çözümü veya kanun yollarına başvuru amaçlı kurulmuş olan ve görev yapan icra organlarıdır.
Bunlar;
1- İcra Dairesi
2- İcra Mahkemesi
3- Yargıtay Dairesi
Yardımcı icra organları, kendi asıl görev alanlarındaki işlemler dışında ayrıca kanun gereği icra işlemlerine de bakan organlardır.
Bunlar;
1- Genel Mahkemeler
2- Bölge Adliye Mahkemeleri
3- C. Savcılığı
4- Adalet Müfettişleri
A- Asıl İcra Organları
1-) İcra Dairesi
İcra teşkilatının temel organı, icra işlerinde birinci derecede görevli olan icra dairesidir. Hangi takip yoluna başvurulmak istenirse istensin, takip icra dairesine başvuru ile başlar.
Her asliye hukuk mahkemesinin yargı çevresinde yeteri kadar icra dairesi bulunur.Nüfus ve iş yoğunluğu dikkate alınarak o yerde birden fazla icra dairesi kurulu. İcra dairesinin başında bir icra müdürü bulunur ve müdür icra dairesinin sorumlu amiri durumundadır. İcra müdürünün yanında yeteri kadar müdür yardımcısı, katip, mübaşir, hizmetli gibi diğer yardımcı personel bulunur.
Her ne kadar icra dairesi, kanunda belirtilen esaslara göre icra mahkemesi hakimin daimi gözetimi ve denetimi altında ise de, icra mahkemesine bağlı bir organ değildir. Bu sebeple icra dairesi, mevzuat tarafından kendisine verilmiş yetkileri doğrudan ve icra mahkemesinden talimat almaya ihtiyaç duymadan kullanabilir. Ancak, icra dairesi görevlileri kanununa aykırı hareket ederse yaptığı işlem, ilgilinin şikayeti üzerine icra mahkemesi tarafından denetlenir, İptal edilip düzeltilir.
İcra dairesi icabında zor kullanma yetkisini de haizdir. İcra dairesinin genel olarak icra takibinin her aşamasındaki görevleri şunlardır:
- İcra dairesi takip talebini alır.
- Takibin ilamsız ya da ilamlı olmasına göre ödeme veya icra emri gönderir.
- Takip konusu para ve teminat alacağına ilişkin ise, borçlunun mallarına haczedilip satar.
- Koşullar oluştuğunda sıra cetveli düzenler
- Satıştan elde edilen parayı alacaklıya öder veya alacaklılar arasında paylaştırır.
- Gerekirse alacaklıya alacağın ödenmeyen kısmı için aciz belgesi verir.
- Para ve teminat alacakları dışında kalan takipler için icra dairesi, borçluya icra emri gönderir.
- Süresi içine içra emrinin gereği yerine getirilmezse zorla yerine getirilmesi sağlar.
– Takdir yetkisi
– Zor kullanma Yetkisi
-Olumlu Yetkileri: Dosya ve tutanak düzenlemek, Para ve değerli şeyleri tevdi etmek, Yapılan ödemeleri kabul etmek
– Olumsuz Yetkileri: İş görme yasağı, Kendi kendileriyle akit yapma yasağı
– Hukuki Sorumluluk: Tazminat dava memuruna karşı değil doğrudan devlet aleyhine açılır.
Cezai Sorumluluk: Zimmet, rüşvet alma
Buna göre: İcra memur ve müstahdemleri;
– Kendisinin
– Karısının ve kocasının, nişanlısının yahut kan ve kayın hısımlığı bulunan altsoy veya üstsoyunun ya da üçüncü derece dahil olmak üzere bu dereceye kadar olan kan ve civar hısımlarının
– Kanuni mümessil veya ya da müstahdemi bulunduğu bir şahsın menfaati olan işleri göremezler.
2- İcra Mahkemesi (İcra Tetkik Mercii)
İcra dairesinin işlemlerinin kanuna uygun ve doğru olup olmadığını denetlemek ve kanunla kendisine verilen diğer icra işlerine bakmak üzere, icra dairesinin üstünde icra mahkemesi kurulmuştur.
İcra mahkemesi, icra dairesinin üstünde olmakla birlikte, icra dairesine yapacağı işlemler için doğrudan talimat veremez ve icra işlemlerini doğrudan icra dairesinin yerine geçerek yapamaz
Her asliye mahkemesinin yargı çevresinde bir icra mahkemesi bulunur. Ayrı bir icra mahkemesi bulunmayan yerlerde, o yer hukuk mahkemesi icra mahkemesi görevini de kapsar. İcra mehkemesinin değişik görevleri bulunmaktadır. İcra mahkemesinin belli başlı görevleri şunlardır:
İcra Mahkemesinin Görevleri
- İcra dairelerinin işlemlerine karşı yapılan şikayetleri incelemek.
- Takibe karşı borçlunun ileri sürdüğü itirazları incelemek,, itirazların kaldırılması taleplerini karara bağlamak.
- Hacizde ve iflasta istihkak davalarını incelemek.
- İhalenin feshini şikayet yolu ile incelemek.
- İcra ve İflas suçlarını inceleyerek ceza vermek.
Bu görevleri dışında İcra mahkemesi kanunla verilen diğer görevleri yapar. Örneğin, ilamlı icrada icranın geri bırakılması taleplerini inceler, takibin iptal veya talikine karar verir.
3-Yargıtay’ın İcra İflas İşlerine Bakan Daireleri
İcra takibi sırasında açılan davalar hakkında mahkemelerin verdikleri kararlar ile itirazların kaldırılması ve şikayetler hakkında verilen icra mahkemesi kararlarına karşı kanun yoluna başvurulduğu taktirde, bu başvurular, Yargıtay’ın bu işle ilgili daireleri tarafından incelenir ve karara bağlanır. Bugün için 12.,15.,19. ve 21. Hukuk Daireleri, icra ve iflas hukukuyla ilgili mahkeme veya icra mahkemeleri tarafından verilen kararların incelendiği dairelerdir.
B- Yardımcı İcra Organları
Yardımcı icra organları olarak genel mahkemeler, savcılar ve adalet müfettişleri sayılabilir. kanun içinde genel mahkemelere bırakılan işler tek tek belirtilmiştir.
Genel Mahkemelerin İcra İflas Hukukuna İlişkin Görevleri
- Menfi tespit davasına bakmak
- İstirdat (Geri Alma) Davasına bakmak
- Borçtan Kurtulma Davasına bakmak
- İtirazın İptali Davasına bakmak
- Hacizde ve İflasta Sıra Cetveline Yapılan İtirazları İncelemek
- İflas Davasına bakmak
- İhtiyati Haciz Davasına bakmak
Genel mahkemelerin kararları maddi anlamda kesin hüküm oluşturur.
Muhteşem, emeğiniz için teşekkür ederim.
çok teşekkür ederiz sizi takip ediyorum..
Teşekkür ederim. İyi çalışmalar.