İhalenin Feshi ve Paraların Paylaştırılması

İhalenin Feshi

Yapılan ihalenin ardından ilgililer ihalenin kanuna aykırılığını ileri sürerek ihalenin feshini İcra mahkemelerinden talep edebilirler. İhalenin yapılmasından sonra ihalenin feshinin istenmesi halinde ihale kesinleşmiş olmaz.

İhalenin feshi kural olarak ihalenin yapılmasından itibaren 7 gündür. İhalenin feshi sebepleri:

• Arttırmaya hazırlık döneminde kanuna aykırılık
• Arttırmada kanuna aykırılık ve usulsüzlük
• İhaleye fesat karıştırılması
• Malın esaslı niteliklerinde hataya düşülmesi

PARALARIN PAYLAŞTIRILMASI (ÖDEME)

İhalenin kesinleşmesinden sonra artık satılıp da paraya çevrilen malın paralarının ödenmesi aşamasına geçilir. Bu aşama icra takibinin son aşamasıdır.

Eğer satılan mal sonucu para tek alacaklıya ödenecek ise ve bedel alacağı karşılıyorsa bu durumda para alacaklıya ödenir ve takip sona erer. Ancak para alacağı karşılamıyorsa icra müdürü tamamlama haciz yapar.

Eğer satılan mal sonucu para birden fazla alacaklıya ödenecek ise bu durumda icra müdürü bir sıra cetveli yapar ve para tüm alacakları karşılıyorsa ödemeleri gerçekleştirir. Burada da icra müdürü gerekli görürse tamamlama haczi yapacaktır.

Sıra cetveli 4 sıradan oluşur ancak bu 4 sıranın önünde öncelikle rehinle temin edilmiş alacaklar ödenir. Alacaklar ödenir. Sonra sıra cetvelindeki sıradaki alacaklara ödemeler yapılmaya başlanır.

A. Birinci Sıra Alacaklar (İmtiyazlı Alacaklar)

1. İşçi alacakları
2. Yardım sandıkları, sendikalar vb kuruluşların işverenlerden olan işçilere ait ödemelere ilişkin alacaklar
3. İflasın açılmasından önceki 1 yıl içinde tahakkuk etmiş ve aile hukukundan doğan nafaka alacakları

B. İkinci Sıra Alacaklar:

• Velayet ve vesayetten doğan alacaklar

C. Üçüncü Sıra Alacaklar

• Özel kanunlarına göre imtiyazlı oldukları belirlenmiş olan alacaklar (Avukatlık ücreti alacakları)

D. Dördüncü Sıra Alacaklar

• Diğer bütün alacaklar

Sıra Cetveline Karşı Yargı Yolu

Sıra cetveline karşı iki şekilde yargı yoluna başvurulabilir. Birincisi sıra cetveline karşı şikâyet davası, ikincisi ise sıra cetveline karşı itiraz davası.

A. Sıra Cetveline Karşı Şikayet Davası

İcra müdürünün sıra cetvelini hazırlarken kanunda belirtilen kurallara uymaması veya sıra cetvelinde sıraya ilişkin maddi hatalar yapması durumunda alacaklılar icra mahkemesine sıra cetvelinin kendilerine tebliğinden itibaren 7 gün içinde bu davayı açabilirler.

B.Sıra Cetveline Karşı İtiraz Davası

Bu dava icra mahkemesinde değil genel mahkemelerde açılır. Bu dava da sıra cetvelinin alacaklıya tebliğinden itibaren 7 gün içinde açılmalıdır. Burada bir alacaklı bir başka alacaklının sırasına, alacağına veya alacak miktarına ilişkin karşı koymaktadır.

Borç Ödemeden Aciz Belgesi

Alacağının bir kısmını ya da tamamını alamamış olan alacaklıya, gerekli şartların da yerine gelmesi üzerine icra dairesi re’sen alacağının karşılanmayan kısmı için alacaklıya aciz vesikası düzenler ve verir.

Bu belge hiçbir vergi ve harca tabi değildir. Uygulamada iki tür aciz vesikası bulunmaktadır:

Kesin aciz vesikası / Geçici aciz vesikası

A. Kesin Aciz Vesikası

İcra takibi neticesinde paraların paylaştırılmasından sonra alacağının tamamı karşılanmayan alacaklıya karşılanmayan kısım için düzenlenerek verilir.

Not: Borçluya hacze gidildiğinde borçlunun haczi kabil malının bulunmadığının anlaşılması ve bu durumun haciz“ tutanağına geçirilmesi ile bu haciz tutanağı da kesin aciz belgesi hükmündedir.

B. Geçici Aciz Vesikası

İcra müdürünce yapılan kıymet takdirinden sonra, haczedilen malların alacağı karşılamayacağının anlaşılması“ üzerine bu durumu gösteren tutanak geçici aciz belgesi hükmündedir. Bu belge alacaklıya tasarrufun iptali davası açabilme hakkı verir.

Aciz Belgesinin Hükmü

A. Takip Hukuku Bakımından Hükümleri

• İİK md. 68’de sayılan belgelerden biri olup itirazın kesin kaldırılmasını sağlar
• Aciz belgesinin alındığı tarihten itibaren 1 yıl içinde alacaklı yeniden takip yaparsa borçluya yeniden ödeme emri gönderilmez.
• Alacaklıya tasarrufun iptali davası açma hakkı tanır.
• Alacaklıya hacze ADİ İİŞTİRAK hakkı tanır.

B. Maddi Hukuk Bakımından Hükümleri

• Aciz belgesine bağlanmış alacak için borç yenilenmiş olmaz
• Aciz belgesine bağlanmış borç faiz işlemez.
• Aciz belgesine bağlı borç 20 yıl sonra zamanaşımına uğrar.

Aciz Belgesine Bağlanan Sonuçlar
Geçici aciz belgesinin tek sonucu, alacaklının, iptal davası açabilmesine imkân tanımasıdır. Aşağıda açıklananlar ise kesin aciz belgesi için geçerli olan sonuçlardır.

• Aciz belgesi İİK’nun 68. Maddesinin 1. Fıkrasında itirazın kaldırılmasını sağlayan bir belge niteliğindedir.
• Alacaklı, aciz belgesini aldığı tarihten itibaren bir sene içinde takip yapmak isterse, borçluya yeniden ödeme emri göndertmesine gerek yoktur; eski takip dosyası üzerinden borçlunun yeni elde ettiği malları hemen haczettirebilir.
• Alacaklı, elindeki aciz belgesine dayanarak tasarrufun iptali davası açabilir.
• Aciz belgesi, alacaklıya bir başka alacaklının koydurduğu hacze iştirak verir.
• Borcun aciz belgesine bağlanması borcun tecdit edildiği (yenilendiği) anlamına gelmez. Örneğin, borç yenilenmediği için, aciz belgesinin verilmesinin kefile bir etkisi olmayacak, onun sorumluluğu devam edecektir.
• Aciz belgesine bağlanan borç, aciz belgesinin düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmesiyle borçluya karşı zamanaşımına uğrar. Buna karşılık borçlunun mirasçıları, mirasın açılmasından itibaren bir yıl içinde alacaklı hakkını aramamışsa, borcun zamanaşımına uğradığını ileri sürebilirler.
• Aciz belgesine bağlanan alacak miktarı için faiz istenemez. Ancak, alacaklı müşterek borçlulardan ve borçlunun kefillerinden faiz isteyebilir ve bu kişiler 6 dedikleri faizler için borçluya rücu edemezler.
• Aciz belgesine bağlanan alacak için faiz işlememekle birlikte, borçlu, her zaman borcunu faiziyle birlikte, belgeyi veren icra dairesine ödeyerek, aciz belgesinin icra dairesinde tutulan sicilden silinmesini isteyebilir.