Para Politikası Araçları

  • Açık Piyasa İşlemeleri; Merkez Bankası aracılığıyla piyasadaki para miktarını değiştirmeye yönelik para politikasıdır. Merkez Bankası bu aracı repo, ters repo, direkt alım ve satım ihaleleri ile gerçekleştirmektedir. Piyasadan tahvil alındığında piyasada para bollaşırken; tahvil satıldığında piyasada para miktarı daralmaktadır.
  • Selektif Kredi Politikası; Yetkili organlar, para ve kredilerin hangi sektörler arasında ne şekilde dağıldığını hangi amaçla kullanıldığını izlemek istemektedir. Bu araç sayesinde para ve krediler takip edilir.
  • Yasal Karşılıklar Politikası; Ticari Bankalar mevduatlarının bir kısmını Merkez Bankası nezdinde saklamaktadır. Enflasyonla mücadele aracı olarak bir dönem kullanılmıştır. Yasal karşılıklar oranının artırılması daraltıcı; azaltılması ize genişletici politikadır.
  • Reeskont Politikası; MB dışındaki bankaların şirketlerce getirilen bankalara iskonto ettirilen ticari senetleri Merkez Bankası götürerek kırdırırlar. BU işleme Reeskont denir. Bu oranın düşürülmesi genişletici; artırılması daraltıcı para politikasıdır.

Para Politikasının Özel Araçları

  • farklılaştırılmış Reeskont Oranları
  • İthalat teminatları
  • Zorunlu döviz devir oranları
  • Asgari ödeme yükümlülükleri
  • Tüketici kredilerinde vade, faiz ve miktar kontrolleri
  • Merkez bankası tavsiyeleri

Modern Para Politikası Araçları

  • Miktarsal gevşeme (Quantitive easing)
  • Kredi genişlemesi
  • Faiz taahhüdü
  • Faiz koridoru
  • Rezerv Opsiyon Mekanizması