Dış Ticaret Modelinde Yeni Teoriler

1-) Nitelikli İş Gücü Modeli – Neo Faktör Donatımı Teorisi (Kesing-Kenen)
Teoriye göre belirli bir türde mesleki beceriye zengin biçimde sahip olan ülkeler bu faktörü yoğun olarak kullandıkları mallarda uzmanlaşırlar teori sanayileşmiş ülkeler arasındaki dış ticareti nitelikli iş gücü ile açıklamaya çalışmıştır.

2-) Teknoloji Açığı Teoremi- Gecikmeli Taklit Hipotezi – M. Posner
Teoriye göre sanayileşmiş ülkeler bir malı önce icat ettikten sonra bu malı ihraç ederler ihraç edilen bu mal belirli bir süre sonra gelişmekte olan ülke tarafından taklit edilmekte ve daha düşük maliyetle üretilmektedir. Başlangıçta malı ihraç eden sanayileşmiş ülke malın ithalatçısı haline gelir. Teori dış ticareti icat edilen ürünlerin taklit edilme süreci ile açıklanmaktadır.

3-) Ürün Dönemleri Teoremi – R. Vernon
Teori teknoloji açığı teoreminin geliştirilmiş ve dönemlere ayrılmış halidir. Dönemler şöyle ifade edilir;

1. Ürün icat edilir.
2. İcatçı ülke ürünü ihraç eder.
3. İthalatçı ülke ürünü taklit eder.
4. İcatçı ülkenin ihracatı azalmaya başlar.
5. İcatçı ülke malı ithal eder.

4-) Tercihlerde Benzerlik Teoremi B. Linder
Teoriye göre sanayi malları ticareti kişi başı gelir düzeyi yüksek olan sanayileşmiş ülkeler arasında daha yoğundur. Bunun nedeni sanayileşmiş ülkelerdeki halkların tercihlerinin birbirine benzemesidir.

5-) Ölçek Ekonomileri
Ülkelerin belirli mallarda uzmanlaşmaları bu malları daha düşük maliyetle daha ucuza üretip dış ticarette karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmalarına neden olur. Bu durum ölçek ekonomileri nedeniyle ülkeye maliyet avantajı sağlar.

6-) Monopolcü Rekabet Teorisi
Teoriye göre tüketicilerin zevk ve tercihlerindeki farklılıklara bağlı olarak ülkelerin bu farklılıkları gözetecek şekilde uzmanlaşmaları dış ticaretin temelini oluşturur. teoriye göre dış ticaret ülkeler arasında daha çok endüstri içi ticaret şeklinde gerçekleşir.

Endüstri içi ticaret endeksi = 1-(|x-m|)/(x+m)

Endüstri içi ticaret endeksi 0-1 arasında değer alır. Endeksin 1’e yaklaşması endüstri içi ticaretin arttığını 0’a yaklaşması endüstri içi ticaretin azaldığını gösterir.

7-) Varlık Modeli
Modele göre dış ticaretin temel sebebi bir malın ekonomide olmamasıdır.